Có bao giờ bạn có kinh nghiệm này, đó là khi bạn phải xếp hàng chờ đợi quá lâu, và bạn thấy mình ở chót và rất lo không biết đến bao giờ mới tới phiên, và bạn cầu nguyện. Rồi phép lạ xảy ra là người ta lại đổi chiều thứ tự, tức cho những người ở cuối lên đầu và những người ở đầu thành ở cuối chưa? Nếu rồi thì có lẽ bạn sẽ hiểu về điều mà Chúa Giêsu nói hôm nay: “kẻ sau hết sẽ nên trước hết, và kẻ trước hết sẽ nên sau hết" (x.

Trong một vài năm trở lại đây chúng ta thường nghe một từ rất quen thuộc “khởi nghiệp” (Start Up), nơi các cuộc trò chuyện hay nơi các diễn đàn giao lưu giữa giới trẻ và giới doanh nhân.

Vấn đề sở hữu của cải và sự dính bén vào của cải là một câu chuyện muôn thuở của con người trong suốt dòng lịch sử phát triển của mình. Theo đó, người giàu thì luôn tìm mọi cách để trở nên giàu có hơn và bám víu chặt hơn vào tiền của. Còn người nghèo thì luôn khao khát nên giàu đến mức nhiều khi trở nên không khác gì người giàu nếu có một chút của mọn để dành được.

Hôn nhân, tức việc kết hôn, xưa nay là một chuyện trọng đại và rất nghiêm túc, có thể ảnh hưởng đến cả một đời người. Nhưng việc kết hôn trong thế giới ngày hôm nay có vẻ như không còn được coi là trọng đại nữa, mà thuần tuý mang tính thời thượng, thời trang, và nguỵ trang.

Đứng trước tình trạng khí hậu nóng dần lên toàn cầu, chúng ta thấy những luồng phản ứng khác nhau. Phía Giáo Hội, cụ thể là Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã ban hành một tông thư để nói về thực trạng môi trường và trách nhiệm của con người đối với “ngôi nhà chung”, và Ngài thực hiện rất nhiều lời mời gọi khác nhau đối với các nhà lãnh đạo thế giới “hãy cứu lấy ngôi nhà chung của chúng ta”.

Có lẽ chưa bao giờ con người lại dùng từ “team” như ngày nay, mặc dù những môn thể thao vua trên thế giới như bóng đá đã thể hiện tinh thần “team” rất tốt và được cả thế giới quan tâm ái mộ. Giờ đây, trong thời đại kĩ thuật số và mạng xã hội phát triển, ai cũng cảm thấy hãnh diện khi mình thuộc về một “team” đặc biệt nào đó hoặc dẫn dắt một “team” nào đó thể hiện thành công một sứ vụ khó.

Nhìn vào thế giới ngày hôm nay, dù dưới địa vị nào, thì chúng ta đều bắt gặp quanh mình những con người đầy sợ hãi và nhát đảm.

Có vẻ như nếu thu gọn lại mọi sự mâu thuẫn dẫn đến đổ vỡ và chết chóc, thì chúng ta có thể thấy xuất hiện thuyết nhị nguyên là căn nguyên chính. Theo đó, cuộc sống luôn là một sự đối lập của hai mặt nào đó như trắng – đen, trái – phải, tốt – xấu, đúng và sai.

Ngày xưa khi chưa có mạng xã hội, để biết một con người thật đã khó, nhưng ngày nay còn khó hơn với sự phát triển của truyền thông xã hội, khi một người có thể tạo ra rất nhiều danh tính ảo trong nhiều tài khoản khác nhau để giao tiếp với thế giới quanh mình. Các chuyên gia tâm lý, trong hoàn cảnh này, đã đi đến cùng một nhận định về cái mà chúng ta hay gọi là ảo, thực chất là rất thật.

Mỗi ngày thức giấc, khi mở các trang tin hay truyền thông xã hội lên chúng ta bị dội không biết bao nhiêu thông tin và bài báo nói về những sự huỷ diệt, chết chóc, và tiêu cực trên toàn thế giới, nhiều đến mức chúng ta trở nên dù rất ngao ngán, nhưng nghiện sự tiêu cực và phá huỷ.

Có lẽ ai trong chúng ta cũng có kinh nghiệm và hiểu rất rõ về cái gọi là hiệu ứng lỗ thủng. Theo đó, cả một bộ quần áo dù đẹp và đắt tiền đến mấy mà chỉ cần có một lỗ thủng dù rất nhỏ đến mức không ai thấy cũng khiến chúng ta cảm thấy không thoải mái, không tự tin, và thậm chí muốn bỏ bộ quần áo đó đi ngay. Còn trên giác độ người phát hiện, thì họ lại chú ý đến ngay chỗ thủng ấy mà không cần phải soi mói thật kĩ.

Chúng ta biết rằng chúng ta được sinh ra để sống theo cộng đồng, và mục đích của việc này là để giúp nhau, để khích lệ, để thăng tiến, và làm cho nhau nên hoàn thiện, chứ không phải để bỏ mặc nhau, để chê bai, khinh khi, coi thường, làm nản lòng, và làm hư hỏng lẫn nhau.

Nếu từng đi công tác hay du lịch bằng đường hàng không nhiều có lẽ chúng ta ít nhiều kinh nghiệm được những vùng thời tiết khác nhau tạo nên cái gọi là ổ gà hàng không mà mỗi lần đi qua, chúng ta nghe thông báo thắt dây an toàn từ đội bay. Khi nhìn ra cửa sổ máy bay, chúng ta thấy có những nơi quang mây thì tầm nhìn rất xa, còn những nơi mây mù thì chúng ta gần như chẳng thấy gì.

“Diện mạo của bạn là tấm gương của bản thiết kế nội tâm của bản thân bạn” như Jean Haner, một nhà nhân diện học nổi tiếng đã viết. Quả vậy, ông bà ta hay nói “xem mặt bắt hình dong”, tức là chỉ cần nhìn gương mặt thì có thể biết hết được con người của ai đó.

Nếu để ý vào thập niên 90 chúng ta thấy bắt đầu có hiện tượng Karaoke mà nhà nhà khao khát sắm, người người thao thức hát, làm mất đi bầu khí tĩnh lặng vốn rất quí giá nơi cuộc sống cộng đồng. Và bây giờ, thời đại của các loại loa “kẹo kéo”, tức những chiếc loa di động xuất hiện từ những phong trào hát dạo ở các nước phát triển và phong trào bán kẹo kéo ở nước nhà, và thế là nơi nơi nơi ồn ào, kể cả giữa rừng hay giữa biển khơi, cứ có con người là có hát hò ầm ĩ, và đây chính là sự ô nhiễm môi trường thật sự, một sự ô nhiễm tiếng ồn.

Thế giới mà chúng ta đang sống là một thế giới tưởng chừng như rất hữu ích với sự phát triển về công nghệ và mọi phương tiện sống có thể đạt tới mức tối tân nhất, một thế giới mang lại cho con người biết bao tiện nghi, tiện ích, và cả những giải pháp sống hiệu năng hơn, nhưng có vẻ như đời sống của chúng ta không hiệu năng hơn là mấy, thậm chí nó còn kém đi rất nhiều so với trước đây.

Trong lãnh vực quản trị học, người ta hay kể một câu chuyện đầy tính ẩn dụ về vai trò của người lãnh đạo như sau: Có một nhà quản lý nọ kinh doanh trong ngành gỗ. Một hôm, ông thân chinh ra rừng cùng với các nhân sự của mình để cưa cây. Ông trộm nghĩ, “mình cần phải cưa cùng anh em để hiểu được việc anh em làm”. Và ông quyết định đồng hành với nhân viên cấp dưới của mình bằng cách cầm cưa và cùng cưa. Sau một hồi cưa, ông chợt thấy có gì đó sai sai, và ông thấy cả khu vực đã được đốn hạ từ cây cần đốn đến cây non chưa đến tuổi.

Gần đây trên truyền thông xã hội đưa ra một hình ảnh về hai nhân vật nổi tiếng là tay đấm huyền thoại Mike Tyson với Tổng Thống đương nhiệm của Mỹ là Donald Trump của 30 năm về trước, khi ấy Mike Tyson đang nổi tiếng trên toàn thế giới và Donald Trump được ông này mời về làm cố vấn tài chính cá nhân. Ba mươi năm sau, người quản lý tài chính năm xưa giờ đây đang là một trong những người quyền lực nhất thế giới, còn người từng quyền lực nhất thế giới giờ đây đang trong cảnh gần như phá sản và hết vị.

Ngày nay, với nền tảng mạng xã hội phát triển, chúng ta dù không muốn nói gì thì dường như vẫn có nhu cầu phải nói điều gì đó ngang qua sự gợi ý rất tinh tế, trực khởi, nhưng đầy chất quan tâm của các nền tảng này. Với nền tảng Facebook, câu hỏi trên ô trống sẽ là: “What’s on your mind?” (Bạn đang nghĩ gì?); với nền tảng Twitter thì câu hỏi sẽ là: “What’s happening?” (Chuyện gì đang xảy ra vậy?) và nền tảng Zalo có cùng câu hỏi như của Facebook.

Trong thời đại công nghệ truyền thông bùng nổ như hiện nay, chúng ta đã chứng kiến rất nhiều chuyện thuộc hàng “thâm cung bí sử” của nhiều nhân vật quyền lực và cả những ngôi sao trên toàn thế giới, từ trong đời sống tôn giáo đến chính trị và xã hội, mà đình đám nhất là những bê bối về lạm dụng tình dục trẻ em và người trưởng thành.